توجه
بازدید رصدخانه شهری در روز یکشنبه ، مورخ ۹۳.۱۰.۲۱ در ساعت ۱۲:۳۰ انجام شد. ابتدا سرود جمهوری اسلامی ایران پخش شد و بعد از آن قرآن تلاوت گردید.
رصدخانه شهری یکی از ابزار های مدیریتی است که در بسیاری از شهر های دنیا شکل گرفته است .
هدف از ایجاد آن این است که تغییرات شهری را مورد پالایش قرار دهد که این تغییرات می تواند به مرور زمان اتفاق بیافتد و به همین دلیل است که رصد خانه های شهری با مراکزی چون : مرکز بحران ، مرکز مانیتورینگ ، مرکز انتظامی و… به طور آنلاین در ارتباط است تا شهر را تحدد کنترل داشته باشد .
ساختن رصدخانه شهری تهران به شهرداری تهران واگذار شد و شهرداری آن را به سازمان فناوری اطلاعات داد .
شهرداری تهران دارای دیتابیس بسیار قوی و بزرگ هست که به تمام بخش ها و تمام مناطق تهران وصل است. شبکه فیبر نوری که شهرداری تهران دارد، از شبکه فبیر نوری مخابرات قوی تر است و دیتابیسی که سازمان سازمان فناوری اطلاعات دارد، این اجازه را به آن می دهد که به تمام اطلاعات شهرداری دسترسی داشته باشد. مرکز رصد خانه شهری دو سال پیش یعنی سال ۱۳۹۰ افتتاح شد که شامل دو ساختمان می شود:
- ساختمان شماره یک : همان جایی بود که ما رفتیم که سالن جلسه بود .
- ساختمان شماره دو : دقیقا پشت قسمت مانیتورینگ بود که ساختمان اداری این مجموعه است .
مخاطبین رصدخانه شهری معمولاً مدیران و مسولین شهرداری ، نیروی انتظامی ، شورای شهر ، نمایندگان مجلس و علاوه بر این ها دانشجویان و پژوهش گران هسنتد .
معمولاً اطلاعات این رصدخانه هر شش ماه یک بار به روز می شود . خیلی از جاهای دنیا مثل رصدخانه شهری ژاپن یه همچین سالن ویدیو کنفراس و با این همه کارایی و به این شکل ندارند .
خیلی از این اطلاعات در سایت ها و مجلات و … به دست مدیران شهری می رسد ولی مثل اینجا شاید آنقدر باز خورد نداشته باشد. در اینجا از تکنولوژی های نمایشی استفاده شده که اطلاعات را کامل تر و بیشتر به مخاطبین خود می دهد.
مشخصات رصد خانه شهری تهران
دمای سالن ۱۷ درجه سانتی گراد است که این دما ، بعد از کلی تحقیق و پژوهش بدست آمده است. این دما طوری طراحی شده که به وسایل و امکانات آسیبی نرسد .
در سالنی که رفته بودیم ابزار های زیادی به کار رفته بود ، یکی از ابزار ها ویدیو وال ۴*۶ که از ۲۴ ال سی دی ۵.۵ اینچ تشکیل شده بود که به طور منظم کنار هم بودن که یک تصویر مشترک نشان می داد.
یکی دیگر از ابزار ها یک ویدیو وال کنترل بود که این سیستم به ما اجازه می داد از ۲۴ ال سی دی یک تصویر مشترک با کیفیت فول اچ دی تماشا کنیم . البته نا گفته نماند که این ویدیو وال دقیقا پشت اتاق کنترل قرار دارد که ذر آنجا کارهای برقی و کابل کشی ها آن صورت گرفته است . برای اینکه برق شبکه را بتوان تامین کرد، یک اتاق یو پی اس مجرا در نظر گرفته شده است.
در دو طرف کناری سمت چپ و راست هر طرف سه پنجره مجازی شهر می باشد که اینها ال سی دی های ۱*۲ هستند که امکان تصاویر پارانورماتیک شهر را می تواند دید و امکان اتصال این ها به دوربین های شهری امکان دارد که اگر وصل کنیم، تصاویر آن را نگاه می کنیم . مثلاً اگر یک پروژه را در حال ساخت داشته باشیم، می توانیم آن را به طور مستقیم نگاه کرد.
و اما مهم ترین ابزاری که در آنجا بود، ماکت شهری تهران است که مقیاس آن یک ده هزارم است که تهران را ده هزار برابر کوچک تر کرده است که طول و عرض آن ۴*۵ متر می باشد. در ارتفاعات مقیاس ماکت یک پنج هزارم است. این امر یک امر مرسوم در ماکت سازی است که بتوان حس ارتفاع را در دیده بانان ایجاد کرد.
مرتفع ترین نقطه ماکت در شمال قله ی توچال است و در جنوب بهشت زهرا است و در غرب تا بزرگراه شهید خرازی است و در شرق تا ابتدای جاده دماوند است .
در ساختن این ماکت امکان ایجاد اماکن فیزیکی وجود نداشت. چون بلند ترین جای ما برج میلاد است که اگر در این ماکت قرار بود ساخته شود، اندازه آن در مقیاس یک ده هزارم فقط سه سانتی متر می باشد و به چشم نمی آید و همین دلیل ماکت صرفا فقط بر عوارض توپوگرافی شهر ساخته شده است .
جنس ماکت از کورین هست که یک نوع پلاستیک فشرده است که در قطعات یک متری توسط دستگاه سی ان سی تراشیده شده و بعد مونتاژ شده است.
هیچ چیزی در روی ماکت وجود نداشت. در قسمت بالایی ماکت در ارتفاع دو متری شش ویدیو پراژکتور قرار دارد که به وسیله آن ها تصاویر مختلف روی ماکت انداخته می شود.
این تصاویر ، تصاویر ماهواری شهر تهران است. در پشت این ویدیو پراژکتور یک سرور مرکزی و شش سرور که هر کدام به صورت مجزا کنترل می شود.
نکته دیگر که درباره سالن که گفته شده بود، یحث سیستم کنترلی بود که اینجا هیچ اتاق فرمانی ندارد و عملاً یک دستگاه آی پد یا همان تبلت کنترل می شود. این سالن به شکلی طراحی شده است که احتیاجی به یک فرد خاص برای کنترل فضا ندارد که خود سخنگو و یا کارشناس می تواند این کارها را انجام دهد. تمام کارها از زمانی که دستگاه ها روشن می شوند، توسط این تبلت انجام می شود. به طور مثال سیستم روشنایی ، صدا ، سرما و گرمایشی سالن را کنترل می کند. البته باید گفت که این ای پد دو عدد می باشد یکی برای مواردی است که دستگاه اول خراب شده باشد.
یک سیستم نرم افزاری در آنجا وجود داشت که تمام اطلاعات در آن ذخیره شده است.
یکی از برنامه های آن توسعه کاربردی شهر تهران را نشان می داد که تهران از سال ۱۲۷۰ را نشان می داد. حتما می پرسید که چرا از سال ۱۲۷۰شروع شد؟ چون در این سال بلدیه یا همان شهرداری افتتاح شد.
تهران در سال ۱۳۳۵
غرب تهران پدید آمد:
گرایش تهران به سمت جنوب:
در سال ۱۳۴۵ تا ۱۳۵۵ تهران گسترش یافت:
مهم ترین مرحله رشد انفجاری جمعیت تهران بود که در دهه ی اول انقلاب در سال ۱۳۶۵ اتفاق افتاد .
در این دوره تهران از نظر وسعت ۲۶ برابر گسترش یافت و در حالی که جمعیت آن ۱۲۰ برابر شده است .
این تصویر نحوه و رشد جمعیت را در مناطق تهران نشان می دهد . مناطقی که رشد افزایش داشته با رنگ های گرم و آن هایی که کاهش جمعیت داشته با رنگ های سرد نشان داده شد.
این تصویر که در پایین مشاهده می کنید، نقشه سلامت شهر تهران را نشان می دهد که بر اساس منطقه هست . مثلاً بیماری سرطان را نشان می دهد که در میانه شهر بیشتر است. منطقه شش یا همان یوسف آباد نسبت به دیگر مناطق بیشتر است .
این تصویر مربوط است به سلامت عمومی افراد در مناطق مختلف:
این تصویر مربوط به چاقی و اضافه وزن در مناطق مختلف می باشد:
یک سامانه گزارش یاب در این نرم افزار طراحی شده است که تمام اطلاعات آن را از سیستم دیتابیس شهرداری تهران تامین می شود که اطلاعات آن بروز می باشد.
در بحث شهرسازی
این عکس به ما نشان می دهد که بیشترین نوع ساز تهران به ترتیب آجری ، فلزی ، نیمه فلزی ، و بتونی است .
آجری را بافت فرسوده می دانند که منطقه هیجده و شانزده بیشترین سازه را دارد و منطقه های غربی سازه ی بتنی بیشتر دارد.
این تصویر بر اساس تعداد طبقات واقعی ساخته شده در شهر تهران را نشان می دهد:
یکی دیگر از برنامه هایی که در آنجا بود، برنامه طرح تفضیلی شهر تهران است؛ یعنی اینکه شهر تهران در آینده به چه شکل خواهد شد .
رنگ قرمز کاربری تجاری است.
رنگ آبی کاربری ادرای است.
رنگ زرد کاربری مسکونی است.
رنگ قهوه ای نشان دهنده این است که ساختمان ها از وضعیت طرح تفظیلی جلوتر هستند و یا اینکه قبل از این طرح ساخته شده اند و یا اینکه یک تخلف صورت گرفته است و در هر صورت با طرح تفظیلی جور در نمیاد .
این تصویر نشان دهنده لوله های آب می باشد:
تصویر پایین ساخته و ساز مجازی است که نشان می دهد مثلا میدان ولیعصر ، سینمای قدس را می خواهیم خراب کنیم و یک برج سی طبقه ای بسازیم این نرم افزار نشان می دهد که به چه شکل میشود و حتی سایه ی این برج بر کدام ساختمان می افتد و در کل می توان بر روی این طرح کلی تحلیل و تفسیر کرد .
یکی دیگر از برنامه هایی که به ما نشان دادند، پرواز مجازی بر شهر تهران بود . به هر جایی از تهران که دوست داشتید می توانستید بروید و به صورت سه بعدی نگاه کنید.
خود شهرداری تهران حدود نود در صد شهر تهران را به صورت عکس برداری ۳۶۰ درجه انجام داده است. البته ناگفته نماند که یکسری از جا ها ((مناطق سیاسی و نظامی )) در آن نمی باشد . این عکس ها معمولاً هر شش ماه یک بار به روز می شوند.
توسط نرم افزار تمامی چهره اشخاص و پلاک ماشین ها محو شده است.
دو عدد چاله مصنوعی وجود دارد در شهر تهران که توسط مردم ایجاد شده ، مردم و شهرداری از این مکان ها خیلی زیاد شن و ماسه برده اند و وسعت این چاله ها به اندازه دریاچه چیتگر می باشد.
این عکس موقعیت های گسل در شهر تهران را نشان میدهد – ((خطوط قرمز رنگ)):
گسل اصلی تهران گسل شمالی است؛ جایی که چندین دشت به کوه می رسد و به خاطر فشار هایی که وجود دارد گفته می شود که سالیانه یک سانتی متر به کوه ها اضافه می شود.
قسمت های پایینی تهران امن ترین جای تهران است؛ چون با همه ی گسل ها فاصله زیادی دارد. می توان شهر ری و شهرک اکباتان را از این نواحی نام برد.
برج میلاد تا هشت ریشتر در برابر زلزله مقاومت دارد. گسلی که از کنار برج رد می شود کاملا غیر فعال است.
در پایان پس از تشکر کردن به بیرون از سالن رفتیم و از ما با چای و شیرینی پذیرایی به عمل آمد.
کل بازدید ما یک ساعت و پانزده دقیقه طول کشید .
پس از بیرون آمدن از سالن هم یک عکس یادگاری گرفتیم.
دانشجویان قبل از رفتن، دور استاد برای التماس دعا حلقه زدند!
در پایان تشکر می کنم از استاد عزیزم جناب آقای علی ملاباقر و دوستت عزیزم جناب آقای بهروز امام قلی زاده که زحمت هماهنگی این بازدید را انجام دادند.
امیدوارم که این خلاصه بازدید مورد توجه تون قرار گرفته باشد.
موفق و پیروز باشید
ناصر سلیمانی آلاشتی
۲۱ / ۱۰ / ۱۳۹۳