مشخصات گزارش
نام درس: مسئله یابی و حل مسئله
شماره جلسه: ۲
تاریخ جلسه: ۹۷/۱۲/۰۷
درجه کیفی: B
تهیه کننده: معصومه حبیبی
قبل از مطالعه گزارش
- این گزارش صرفاً خلاصهای است از آنچه که در کلاس اتفاق افتاده است و برای دانشجویانی آماده گردیده که به هر دلیل نتوانستهاند در این جلسه حضور به عمل رسانند. لذا به هیچ عنوان نباید به عنوان جزوهی این جلسه تلقی گردد.
- این گزارش با توجه به ادراک دانشجو از مباحث مطرح شده تهیه شده، لذا ممکن است ایراداتی در آن نیز یافت شود، حال چه از طرف دانشجو و چه از طرف مدرس. بنابراین پیشنهاد میشود با رویکرد انتقادی به آن نگریسته شود.
- مطالبی که استاد ارائه کرده با توجه به نظر وی، علم او و تجربهاش (و احیاناً شهودش) در آن زمان مشخص بوده است و لزوماً برای آینده صدق نمیکند.
روال کلی کلاس در جلسات آینده
- حضور و غیاب راس ساعت ۱۳:۳۰
- مثبت و منفی دادنها
- پرسیدن سوالات از استاد به مدت ۱۵ دقیقه
و بعد از سوال پرسیدن دانشجو، استاد از ما سوال میپرسد؛ از موضوعات کلیهی جلسات قبل حتی دیده شده از موضوعات سایر درسها هم سوال پرسیدند 🙂
.:. شروع درس .:.
اسم درس ما مسئله یابی و حل مسئله است اما استاد اسم درس رو به مهارتهای مسئله یابی و تصمیم گیری تغییر داد چون جامع تره و خود حل مسئله یک مدل تصمیم گیری است.
البته قرار شد راجع به این قضیه استاد بعداً بیشتر توضیح دهد.
اسم این درس هم به زبان انگلیسی هست:
Problem-Solving and Decision Making
در زبان انگلیسی به مسئله Problem و در زبان فارسی مشکل گفته میشود.
استاد پرسید مسئله چیست؟
و یکی از دانشجویان گفت: زمانی که میخوایم کاری انجا بدیم و هدفی داریم ولی مانعی وجود دارد [با مسئله مواجه هستیم] و استاد تعجب کرد چون اولین نفری بود که توانست مسئله را درست تعریف کند.
وضع مطلوب: همان هدف است که ما میخواهیم به آن برسیم.
وضع موجود: وضعیتی است که ما الان داریم.
به فاصله (Gap) بین وضع موجود و وضع مطلوب میگیم مسئله (Problem)
تا ما وضع مطلوبی در ذهنمان نداشته باشیم مسئلهای هم نخواهیم داشت و این وضع مطلوب باعث رشد میشود.
مثال: ما دانشجویانی که این درس را بر داشتیم.
(وضع موجود): وضعی که الان در مهارت تصمیم گیری داریم.
(وضع مطلوب): وضعی که پایان ترم در این درس پیدا میکنیم.
مهمترین قسمت در این فرایند، تعریف درست مسئله است؛ یعنی درست باز کردن مسئله ؛ در غیر اینصورت با مشکل جدیدی مواجه میشویم.
مثلاً استاد در یکی از کلاسهایی که هفتهی پیش داشت، از دانشجویی مسئلهاش را پرسید و ایشون در جواب گفتند:
(وضع موجود): استرس داشتن برای افتادن این درس
(وضع مطلوب): پاس شدن این درس
ولی وقتی استاد قضیه را با دقت بیشتر بررسی کرد، متوجه شد که دانشجو به نمره ی ۱۰ راضی نبوده و نمرهی ۱۷ به بالا مدنظر او بوده است؛ پس مسئلهاش را درست تعریف نکرده است؛ زیرا برای نمره ی ۱۰ ما مسئله را یک مدلی حل میکنیم و برای نمره ۱۷ یک مدل دیگر!
مسئله باید به درستی بیان شود.
گاهی ما به جای اینکه مسئله را شناسایی کنیم، نشانههای آن را به عنوان مسئله، میپنداریم!
مثال: کسی که میگوید سرم درد میکنه نشانه را میگوید و فکر میکند با قرص رفع میشود ولی مسئله وی ممکن است خستگی باشد و این قرص خوردن مسئله او را نه تنها حل نمیکند بلکه در میان و بلند مدت تشدید نیز میکند.
مثال: شورش مردم علیه دولت و سرکوب کردن آنها
مردم به خیابان ریختند و علت آن نارضایتی آنهاست.
چرا مردم ناراضی هستند؟ ممکن است مسئله وضعیت اقتصادی مردم باشد.
به جای رفع کردن این مشکل از ریشه، فقط به صورت سطحی آن را با سرکوب رفع میکنند.
دیدگاه نتیجه گرایی به جای فرایند گرایی در زندگی باعث میشود بر مسائل و مشکلات ما روز به روز اضافه شود.
در نهایت استاد بحث تعارض شناختی را مطرح نموده و در مورد چهار سطح مهارت حل مسئله صحبت کردند:
مهارت حل مساله در چهار سطح
سطح پایه: میتوانیم مشکلاتمان را شناسایی کنیم ولی شاید نتوانیم آنها را حل کنیم. سطح میانی: نه تنها در تشخیص مشکلاتمان توانا هستیم، بلکه میتوانیم برای آنها راه کار مناسب ارایه دهیم. سطح پیشرفته: میتوانیم به دیگران در تشخیص مشکلاتشان کمک کنیم. سطح خبره: میتوانیم به دیگران کمک کنیم تا مهارت حل مسئلهی خود را بهبود دهند و زمانبر است و نیاز به تمرین دارد .
البته استاد سطوح صفر و منفی یک را نیز تعریف کردند!
در نهایت ایشان به نکتهی مهمی اشاره کردند و آن این که:
در کمک گرفتن از دیگران باید از کسانی کمک بگیریم که خود آنها ذی نفع مسئله نباشند؛ به عبارت دیگر درون سیستم تصمیمگیری ما قرار نداشته باشند!
این بود خلاصهی جلسهی دوم. امیدوارم که مطالب برای شما مفید واقع شود .
گزارش صوتی این جلسه
گزارش صوتی جلسه دوم درس مسئله یابی و حل مسئله – دانشگاه قم