گزارش جلسه ششم درس کارآفرینی – واحد ۵۵

مشخصات گزارش

توجه

هفته ششم درس کارآفرینی سر موقع شروع شد. استاد فرمودند در جلسه گذشته در مورد شرایط شغلی بحث شد. در این جلسه درخصوص تفاوت شغل ، کـار و حـرفـه صحبت می شود . این که شغـل من ، کار من ، حــرفه من چیست ، مفهوم متفاوتی دارند.
شغل : مجموعه ای به هم پیوسته از وظایف و فعالیتها که توسط یک فرد قابل انجام باشد که برای انجـام مطلوب آن نیازمند شایستگی هایی از جمله دانش و آگاهی ، مهارت ها ، تــوانائی و نگــرش و بینش هاست کـه این موارد برای بعضی شغلها کم رنگ و برای بعضی از آنها پر رنگ تر است . استاد دو شغل تدریس و قصابی را مثــال زدند که در آن این شایستگی ها به چشم می خورد. در حــال حاضر بالغ بر ده هزار شغل در سی ابر شغل وجود دارد . سپس استاد دو سایت در زمینه های شغلی معرفی نمودند.

• www.onetonline.org مجموعه ای از شغل ها به علاوه مهارت ها و دانش و توانایی مورد نیاز برای کسب آن ها. برای استخدام افراد و کسانی که می خواهند برای آینده هدف گذاری نمایند، مناسب است.
• www.ideaonet.ir به فارسی ترجمه شده سایت بالا است که البته کامل نیست.

کار: فعالیتی دائمی است که به تولید یا خدمات منجر می شود و برای اجرای آن دستمـزدی در نظر گـرفتـه مـی شود . بطور کلی یک سلسله فعالیتهای شغلی قابل توصیف است که در موقعیت مختلف قابل پیاده شدن و اجرا می باشد. شغل موقت و قــابل تغییر است ولی کــار دائمـی است که در آن به یک کالا و خدمت می رسیم. مثـلا وقتی یکی از کارکنان دانشگاه کار شما را انجام دهند ، یک خدمتی نموده است و بابت آن دستمزد می گیرد . می تواند شغـل منشــی گــری باشد و کار مدیر دفتری باشد. شغل فروشندگی باشد و کار فروش باشد . در اینجا فرآیند و دایره بزرگتر، کار است.

حرفه : به یک رشته از کارهائی اطلاق می شود که فـرد در سراسر عمـر خــود به آن اشتغال می ورزد . مثلا حـرفه شما مالی است . ممکن است یک وقتی در کار حسابداری و وقتی دیگر در حسابرسی باشید. حرفه در طـول زمان ثـابت است ولی شغل و کار قابل تغییر می باشد . مثلا حرفه شما می تواند فروش در بــازار از قبیل لوازم خانگــی ، الکترونیکـی و… باشد . فرد ممکن است در تمام عمر به طور ثابت یک حـرفه را ادامه دهد و گــاهی نیز در طـی زندگی حرفــه اش تغییر نماید . مثلا پزشکان طبابت می کنند .این طبابت گاهی در بیمارستان بصورت پزشک اورژانس و در مطب بصورت پــزشک متخصص انجام می شود و حرفه در این مورد پزشکی می بــاشد . گاهی فردی در بانک کارش متصدی ، رئیس شعبه ، معاون شعبه است و حرفه او بانکداری است . سپس دو کتاب برای مطالعه بیشتر به دانشجویان معرفی شد :

• فرهنگ مشاغــل
• آشنائی با رشته های مختلف دانشگاهی در زمینه های شغلی .

انواع زندگی شغلی :

1. استخدام
2. خود اشتغالی
3. کارآفرینی

می توان به این سه حالت زندگی کرد .

استخدام : نوعی از زندگی شغلی است که فــرد بر اساس توافق یا قرارداد ، وقت ، توانائی و مهارت هــای خـــود را در مقابل دریافت حقوق معینی در اختیار یک شخص ، کسب و کار ، تشکیلات یا سازمان قـرار می دهد . استاد به این نکتـه اشاره نمودند که در استخدام باید هر کاری میگویند انجام دهیم و نق نزنیم . بعضی اوقات استخــدام آزمایشی برای مدت معینی است . بعضی وقتها قرار دادی با شخص بسته نمـی شود و مشکلات زیادی در آینده بـوجـود می آید . چه وقتهـا انسان از دوستان و آشنـایان بـرای توافـق نکردن اولیه کـاری که می خواهند برای ما انجام دهند ، متقبل پرداخت مبالغ زیادی می شود . در استخدام حقوق معین است و به معنی ثابت نیست . مثلا اگر در شرکتی قطعه ای تولیــد می کنیم بابت تولید تعداد معینی از آن در ماه ، حقــوقی معین دریافت می کنیم و برای مازاد آن مبلغی به مـا جداگانه پرداخت می شود .

خصوصیات افراد استخدامی :

• پذیرای سلسله مـــراتب اداری و ریاست ما فــوق ( مثل ارتش و بانـک ها)
• تحت نظر و کنترل دیگران
• مطیع و تابع مقررات
• نیازهای فیزیکی (بیشتر به دنبال تامین این نیاز هستند)
• آب باریکه ( کسانی که ترجیح می دهند حقوق کم ، ولـی همه ماهه بگیرند)
• خانواده ( مثلا یزدی ها و اصفهانی ها برایشان شغل ثابت و خــانه دار بودن مهم است )

سه تا پنج سال استخدام بودن در یک جا یا جاهای مختلف مشخص می کند که ما این نوع زندگی شغلی را برای خود برگزیده ایم یا خیر.

مزایای استخدام :

• دغدغه کمتر و آرامش نسبی بیشتر
• سطح رفاه معمولی
• حقوق مشخص و نسبتا پایدار
• سـاعت و روش کار ثابت و معین
• جایگاه اجتماعی روشن و مشخص
• برخورداری از مزایای شغلی
• امنیت شغلی و اقتصادی نسبی و حداقل ریسک
• آینده و مسیر شغلی نسبتا معلوم

چالش و مشکلات استخدام :

• فرمانبرداری و پیروی از دستورات
• عدم تشخیص تـوانائی های شاغل
• درآمــد ثابت و محدود
• وابستگی به کارفرما
• مسوولیت محدود در کار
• عدم امکان اجـــرای ایده های شخصـی

سلسله مراتب نیازها ( هرم مازلو):

۱- نیازهای زیستی :نیازهای زیستی در کف سلسله مراتب قرار دارند و تا زمانیکه قدری ارضا گردند، بیشتریــن تأثیر را بر رفتار فرد دارند. نیازهای زیستی نیازهای آدمی برای حیات خودند؛ یعنی: خـــوراک، پوشاک، غـریـزه جنسی و مسکن. تا زمانی که نیــازهای اســاسی بـــرای فعــالیت‌های بدن به حد کـافی ارضاء نشده‌اند، عمده فعالیت‌های شخص احتمالاً در این سطح بوده و بقیه نیازها انگیزش کمی ایجاد خواهد کرد؛
۲- نیازهای امنیتی: نیاز به رهایی از وحشت، تأمین جانی و عدم محرومیت از نیــازهای اساسی است؛ به عبارت دیگر نیاز به حفاظت از خود در زمان حال و آینده را شامل می‌شود؛
۳- نیازهای اجتماعی: یا احساس تعلق و محبت؛ انسان موجودی اجتماعی است و هنگامی که نیازهای اجتماعی اوج می‌گیرد، آدمی برای روابط معنی‌دار با دیگران، سخت می‌کوشد؛
۴- احترام: این احترام قبل از هر چیز نسبت به خود است و سپس قدر و منزلتی که تــوسط دیگران برای فـرد حاصل می‌شود. اگر آدمیان نتوانند نیاز خود به احترام را از طریق رفتار سازنده برآورند، در ایـن حـــالت ممکن است فرد برای ارضای نیاز جلب توجه و مطرح شدن، به رفتار خرابکارانه یا نسنجیده متوسل شود؛
۵- خود شکوفایی: یعنی شکوفا کردن تمامی استعدادهای پنهان آدمی؛ حال این استعدادها هــر چه می‌خواهد باشد. همان طور که مزلو بیان می‌دارد: آنچه آنسان می‌تواند باشد، باید بشود. ؛

در این خصوص مثال هائی زده شد که به برخی از آنها اشاره می کنم :

دو محیط کاری است یک جا یک میلیون تومان به ما می دهند و به ما احترام می گذارند . در مقابل جائی دیگر یک و نیم میلیون به ما می دهند و فقط به مـا فحش می دهند . کسی که دومی را انتخاب می کند در پائین ترین سطح یعنی نیازهای زیستی ایـن هرم است .

نیازهای امنیتی وحشت و میل به حفاظت جانی سطح دوم می باشد .

در سطح سوم نیازهای اجتماعی که دستپاچگی و تـرس از طرد شدن از موانع ارضای این نیـاز و بـاعث احساس ناکــامی می شود .مثلا افرادی که بـرای ازدواج به طرف مقــابــل می گویند من بی تو میمیرم .

سطح چهارم احترام وعزت نفس فداکاری برای رسیدن به چیزی است .کسی که می گوید من بد قیافه هستم ، چیـزی بلـد نیستم عزت نفس نـدارد .

مرحله آخر خود شکوفائی است که همه به آن نمی رسند و مرحله بسیار مشکلی است که مثلا انسان بتواند به پرفسور حسابی برسد.

استاد خود شکوفائی را با پخش آهنگی از آقای عصار که یکی از غزلهای مولانست (از دیوان شمس) شروع کردند :

من مست و تو دیوانه ما را که برد خانه صد بار تو را گفتم کم خور دو سه پیمانه
در شهر یکی کس را هشیار نمی‌بینم هر یک بتر از دیگر شوریده و دیوانه
جانا به خرابات آ تا لذت جان بینی جان را چه خوشی باشد بی‌صحبت جانانه
هر گوشه یکی مستی دستی زده بر دستی و آن ساقی هر هستی با ساغر شاهانه
تو وقف خراباتی دخلت می و خرجت می زین وقف به هشیاران مسپار یکی دانه
ای لولی بربط زن تو مست تری یا من ای پیش چو تو مستی افسون من افسانه
از خانه برون رفتم مستیم به پیش آمد در هر نظرش مضمر صد گلشن و کاشانه
چون کشتی بی‌لنگر کژ می‌شد و مژ می‌شد وز حسرت او مرده صد عاقل و فرزانه
گفتم ز کجایی تو تسخر زد و گفت ای جان نیمیم ز ترکستان نیمیم ز فرغانه
نیمیم ز آب و گل نیمیم ز جان و دل نیمیم لب دریا نیمی همه دردانه
گفتم که رفیقی کن با من که منم خویشت گفتا که بنشناسم من خویش ز بیگانه
من بی‌دل و دستارم در خانه خمارم من یک سینه سخن دارم هین شرح دهم یا نه
در حلقه لنگانی می‌باید و لنگیدن این پند ننوشیدی از خواجه علیانه
سرمست چنان خوبی کی کم بود از چوبی برخاست فغان آخر از استن حنانه
شمس الحق تبریزی از خلق چه پرهیزی اکنون که درافکندی صد فتنه فتانه

قسمتی از این آهنگ را می توانید از اینجا دانلود نمایید.

قرار بر آن شد که نقدهایی که بر سلسله مراتب مازلو وارد شده است را استاد جلسه آینده بحث کنند.

بحث خود اشتغالی بعلت کمبود وقت به جلسه بعد موکول شد . سپس دو نفر از دانشجویان برای ارائه حاضر شدند:

• اولین نفر کتاب “چگونه بر رئیس خود مدیریت کنیم” را ارائه نمودند . در این ارائه در مورد مقاومت کارمند بر رئیس ، کنتــرل رفتاری ، یــاد نمودن مدیر از کارمند در خلوت و نـدیـدن او بعنوان یک کارمند مشکل ساز ، وادار نمودن مدیر به گوش دادن حرفهای کارمند ، آراستگی ظاهری او و اینکه انتظارات مدیر همان باشد که ما انجام می دهیم ، صحبت شد.
• دومین نفر ارائه کتاب “برو پی کــارت” که در مــورد پــول دار شدن و کشف نبوغ بود را انجــام داد .

در پایان چند کتـاب برای ارائه دانشجـویان داوطلب در زمان های مورد توافق داده شد .

گزارشات جلسات دیگر درس کارآفرینی واحد ۵۵