بسم الله الرحمن الرحیم
از جلسه هفدهم (شنبه ۹۶/۰۸/۱۳) تا جلسه بیست و یکم (چهارشنبه ۹۶/۰۸/۱۷):
… و اما کلاس ششم! این هفته، بسیار متفاوت و عالی تر از هفته ی قبل بود. هفته ی قبل به علت مشکلی که یک مرتبه برای سرکار خانم ایکس پیش آمد و ما از حضور ایشان محروم شدیم و هم چنین آشنا نبودن بنده با این محیط جدید، مطالبی را در گزارش پیش معروض داشتم که در این گزارش با مطالب خود، به تفاوت آن در این هفته ان شاء الله اشاره خواهم کرد.
این هفته کلاس ششم، با نظم و مدیریت و نشاط بیشتری برقرار شد. برای هر یک از مواردی که متعاقباً می آید، مسئولی از میان دانش آموزان کلاس تعیین شد: نماینده کلاس، رابط دفتر، مسئول کتابخانه، بهداشت یار، مسئول جمع و پخش و دفاتر اوراق، مسئول آزمایشگاه، مسئول تغذیه و موارد انضباطی، مسئول قرآن، مسئول میز آموزگار، مسئول تخته، مسئول تکالیف، مسئول نماز.
در این هفته یاد گرفتم، برای برقراری سکوت در کلاس باید از شیوه های مختلف استفاده کرد. گاهی باید پای تخته مطلبی به معنای رعایت کردن سکوت به طور مستقیم یا غیرمستقیم نوشت، گاهی باید داستانی از زمان دانش آموزی یا دانشجویی خود یا داستانی دیگر مربوط به سکوت در کلاس تعریف کرد، گاهی باید تذکر زبانی داد، گاهی باید فعالیتی به دانش آموزان داد که به آن مشغول شوند و … ؛ یعنی نباید دائماً با یک روش رفتار نمود.
در این هفته، روی قرآن دانش آموزان بیشتر تأکید و کار شد. البته شایان ذکر است به علت این که زمانی که سرکار خانم ایکس بودند، مسئولیت قرآن دانش آموزان با ایشان بود، با نبود ایشان، وقفهی کوتاهی در روند قرآن دانش آموزان ایجاد شد که با پیگیری ها و تلاش های واقعاً دلسوزانه و مجدّانه ی معلم محترم، این مسأله جبران و روند قرآن دانش آموزان رو به ترقّی پیش رفت. برای دانش آموزان، دوباره همانند سابق (زمانی که سرکار خانم ایکس حضور داشتند)، تعیین شد که به اختیار خود روزانه هر مقداری از قرآن را که می توانند، بخوانند و ولیّ محترم این مقدار قرآن خواندن دانش آموز را در دفتر روزنگار او، تأیید و امضا کند و معلم گرامی هم در مدرسه دفتر روزنگار دانش آموز را نظارت و امضا نمایند. در کلاس، علت ضعف دانش آموزان در روانخوانی از زبان خود آن ها و راهکار برای بهبود آن بررسی و جمع بندی شد و بنده خود شاهد بودم دانش آموزی که روز قبل به سختی قرآن را روخوانی می نمود، با توجه به مطالب مطرح شده در کلاس و تأکیدات معلم محترم، در اثر تکرار و تمرین بیشتر در منزل، روز بعد قرآن را بسیار روان خواند!
در این هفته یاد گرفتم روش های مختلفی وجود دارد که باعث شویم دانش آموزان درس مورد نظر را مطالعه کنند. گاهی مستقیم به آن ها می گوییم فلان درس را مطالعه کنید؛ در این حالت تعداد محدودی از دانش آموزان این کار را انجام می دهند. در روش های دیگر که خلاقانه است، می توان گفت اکثریت دانش آموزان، درس را مطالعه می کنند. روش های خلاقانه ای که معلم محترم در این هفته به کار بستند و بنده به یاد دارم، یکی این بود که به دانش آموزان گفته شد که برای فلان درس، سؤال طرح کنند. یا این که خود را جای مؤلف کتاب حس کنند و با نوشتن چند جمله، این درس را ادامه بدهند. در این روش ها دانش آموزان ناچارند که برای رسیدن به هدف خود، ابتدا درس را بخوانند و چون دستور مسقیم درس خواندن را هم دریافت نکرده اند، بهتر به این مسأله تن می دهند و می توانم بگویم تقریباً اکثر دانش آموزان این فعالیت ها را با شوق و نشاط انجام دادند.
نکته ی دیگری که در این هفته یاد گرفتم این است که همیشه تربیت همان طور که در قرآن و روایات هم بیان شده است، باید همراه با دو بال خوف و رجا، بشارت و انذار باشد و قطعاً اگر یکی از این بال ها را به کناری بنهیم، از پرواز باز می مانیم. در این هفته جمع بین این دو اهرم تربیتی بسیار با ظرافت توسط معلم محترم رعایت شد و کلاس بسیار منظم تر، منسجم تر و با نشاط تر پیش رفت.
در این هفته دو آزمایش انجام دادیم؛ یک آزمایش توسط سرکار خانم ایگرگ (آزمایش مقایسه سرعت رنگبری چند ماده ی مختلف) و دیگری توسط معلم محترم (آزمایش تشخیص اسیدها و بازها و PH آن ها) که البته سرکار خانم ایگرگ هم در این آزمایش دوم حضور داشتند. در هر دو آزمایش، مطالب مفیدی ارائه شد ولی در آزمایشی که معلم محترم انجام دادند، علاوه بر ارائه ی مطالب مفید، تک تک دانش آموزان به تنهایی آزمایش مورد نظر را خودشان از نزدیک انجام دادند و نتیجه ی آن را دیدند. ماده ی لیتموس این آزمایش -که جوشاندن کلم بنفش رنده شده و صاف کردن آن بود- را نیز بنده در منزل تهیه نمودم و برای آزمایش به مدرسه آوردم.
در این هفته مشاهده کردم گاهی در اوج درس دادن، ناگهان یکی از مسئولین مدرسه، بدون هماهنگی درب کلاس را باز می کنند و مطلبی را با دانش آموزان مطرح می کنند و این کار ایشان باعث می شود هم کاملاً رشته ی کلام از ذهن معلم خارج شود و هم نظمی که با کلی ترفند در کلاس حاصل شده بود، ناگهان از دست برود. لذا بهتر است مسئولین محترم کارهای خود را یادداشت نمایند و در زنگ های تفریح مطالب خود را با دانش آموزان مطرح نمایند و اگر احیاناً موردی پیش آمد که لازم بود زمانی مطرح شود که دانش آموزان در کلاس هستند، با معلم محترم در زنگ تفریح هماهنگی شود که در چه ساعتی ایشان می توانند مراجعه نمایند. و در موارد بسیار ضروری که چاره ای از ورود در کلاس بدون هماهنگی نیست، حداقل ابتدا در بزنند و سپس وارد شوند. در آن طرف هم که بودم، بعضاً مشاهده می کردم که یک مرتبه وسط کلاس، بعضی از مسئولین می آیند و مطالبی را مطرح می کنند و می روند.
در این هفته یاد گرفتم اگر دانش آموز وظیفه ای که مدت ها پیش باید انجام می داده (مانند جلد کردن کتاب و نام نویسی و …) و هنوز انجام نداده، به او تذکر می دهیم که اسم او را یادداشت کردیم و در ارزشیابی لحاظ می کنیم ولی نکته اش در این جاست که وقتی او ناراحت می شود و ابراز می کند که انجام می دهد، به اصطلاح راه توبه را برای او نمی بندیم! به او می گوییم اگر انجام دادی، اسمت را خط می زنم تا دانش آموز، هم انگیزه برای جبران خطای خود را داشته باشد و هم خطایش نهایتاً اصلاح شود؛ چون هدف، تربیت و اصلاح است نه مچ گیری!
در این هفته، فعالیت های کتاب نگارش و ریاضی دانش آموزان را تأیید و بازخورد متناسب با عملکرد آن ها را ارائه دادم.
در این هفته یاد گرفتم که گاهی می توانیم برای چک کردن تمارین، کلاس را به دو گروه تقسیم کنیم. گروهی که می خواهند تمرین ها سر کلاس توسط معلم پای تخته حل شود و آن ها به این طریق، صحّت تمرینات حل شده ی خود را چک کنند و گروه دیگری که می خواهند خودشان با همدیگر تمرینات خود را چک نمایند. به دانش آموزان حق انتخاب داده می شود که در هر کدام از گروه ها که می خواهند شرکت کنند. و البته حالت اول برای دانش آموزان ضعیف تر و حالت دوم برای دانش آموزان قوی تر مناسب تر است.
ادامه دارد …