سبک زندگی ارزش آفرینانه یک قدم رو به جلو
هو الخلّاق العلیم
شابک (شبکه اشتراک بهینه کتاب) چیست؟
طرح شابک (شبکه اشتراک بهینه کتاب)، طرحی است که توسط بنده ارائه شده و از تاریخ ۹۳/۰۲/۰۲ به اجرا درآمده است که در آن، کتاب های شخصی فرد امانت گرفته می شوند و پس از مطالعه ی کتاب، هر فرد از یافته های خود، محتوایی تولید می کند و به اشتراک می گذارد و سپس کتاب را در تاریخ مقرر به صاحب آن تحویل می دهد.
در گسترش این طرح سعی شده است که از تولید محتواهایی که از طرق دیگر نیز به دست آمده است، استفاده شود.
اساس کار در طرح شابک، خلق ارزش و تولید محتوای جدید از دیدگاه های متفاوت است و نه توزیع محتواهای موجود
در صورتی که علاقه مندید، شما نیز می توانید در گسترش این طرح سهیم باشید. به عنوان نمونه اگر پاورپوینتی دارید که برای تهیه آن زحمت بسیاری کشیده اید و در هیج جای دیگر به جز کامپیوتر شما موجود نیست، می توانید آن را برای بررسی و اعطای درجه کیفی از طریق برگه “ارسال فایل” بفرستید. پس از مشخص شدن درجه کیفی آن، پی دی اف اسلاید های شما به صورت رایگان در وب سایت قرار داده خواهد شد و پاورپوینت آن بسته به درجه کیفی، برای فروش عرضه خواهد گشت و درصدی از فروش به شما تعلق خواهد گرفت. در مورد مابقی تولید محتواها نیز ان شالله به زودی اطلاع رسانی خواهم کرد.
جزئیات کامل طرح
۱- بیان مسئله
بارها برایمان پیش آمده است که به دلایل مختلف، دوستانم، همکارانم، دانشجویانم و … از ما تقاضای کتابی می کنند که اتفاقاً ما نیز در کتابخانه شخصی خود داریم. بنابراین قرار بر این می شود که ما کتاب خود را برای مدتی به آن ها امانت دهیم تا مطالعه کرده و پس از آن به ما تحویل دهند.
با این وجود آنچه در عمل اتفاق می افتد، متفاوت است! به ندرت پیش می آید که آن ها کتاب را پس بیاورند! عدم بازگشت کتاب دلایل متعددی می تواند داشته باشد:
- می خواهند بخوانند ولی دایم به تعویق می اندازند.
- ما شخصاً فراموش می کنیم که از آن ها موضوع را پیگیری کنیم به عبارت بهتر نمی دانیم چه زمانی چه کتابی را به چه کسی داده ایم!
- خوانده اند اما تحویل کتاب را به دلایلی از جمله دوری راه، مشغله کاری و … به تعویق می اندازند.
- پیگیری کردن از برخی از آن ها – به خصوص آن هایی که از نظر اجتماعی در سطح ما و یا بالاتر از ما هستند یا حداقل خود را اینگونه می پندارند- موجب رنجش خاطر آن ها می گردد.
به نظر می رسد با راه اندازی شابک، علاوه بر حل مشکلات فوق، مزایایی دیگری نیز حاصل گردد.
۲- ضرورت و اهمیت موضوع
همانطور که می دانیم تهیه کتاب (به خصوص از چاپ ۹۱ به بعد) چندان ارزان برای همه تمام نمی شود؛ در ضمن این به شرطی است که کتاب موجود بوده و چاپ آن تمام نشده باشد.
از طرفی دیگر با توجه به آپارتمان نشینی، قیمت بالای مسکن، دشواری حمل و نقل کتاب و سنگینی آن، لزوم تهیه کتاب در خیلی از موارد احساس نمی گردد به خصوص اینکه صرفاً یکبار مطالعه ی آن برایمان کفایت کند و در واقع کتاب بیشتر جنبه موقتی به خود می گیرد نه دایمی. بسیاری از کتاب خانه های سطح شهر نیز فاقد برخی از کتب هستند یا امانت گرفتن آن ها تشریفات خاصی را می طلبد.
۳- فواید و مزایای اجرای طرح (معنوی و مادی)
- برای امانت گیرنده:
- صرفه جویی مالی
- عدم اشغال فضا و نیاز به نگهداری کتاب پس از مطالعه
- اجبار به مطالعه کتاب در مدت زمان محدود
- ارتقای سطح علمی
- درک بیشتر مطالب با تولید محتوا
- برای امانت دهنده:
- احساس رضایت درونی از آگاهی دادن به مردم به واسطه قرض کتاب
- استفاده از کتاب های موجود توسط دیگران به جای بلا استفاده بودن آن ها و خاک خوردنشان
- سهیم شدن در بالا بردن فرهنگ کتاب و کتاب خوانی جامعه
- استفاده و به اشتراک گذاری محتوای ایجاد شده توسط امانت گیرنده
۴- چالش های احتمالی اجرای طرح (معنوی و مادی)
برای امانت گیرنده:
ο باید خیلی مراقب بود برای کتاب مشکلی پیش نیاید.
ο پس دادن کتاب نیاز به گذاشتن وقت دارد.
برای امانت دهنده:
ο ممکن است علیرغم ایجاد مکانیزم های کنترلی فرد کتاب را به هر دلیلی پس نیاورد.
ο کتاب کثیف، پاره یا … شود.
ο پیگیری بازگشت کتاب از امانت گیرنده، مشغولیت ذهنی برای امانت دهنده ایجاد می کند.
۵- شرح فرآیند چهار گامی طرح
- گام اول: امانت گیرنده کتاب مورد نظر خود را یا از لیست ارائه شده یا از کتاب هایی که امانت دهنده پیشنهاد می کند، انتخاب می کند و مشخصات کامل خود را به همراه آدرس و شماره تلفن در برگه مخصوصی که در جیب کتاب موجود است، یادداشت می کند که این برگ نزد امانت دهنده برای پیگیری های بعدی باقی خواهد ماند.
- گام دوم: امانت گیرنده کتاب را در مدت زمان محدود مطالعه می کند.
- گام سوم: امانت گیرنده به هر روشی که تمایل دارد، تولید محتوا می کند. به عنوان مثال:
- هر چه از کتاب متوجه شده است را (برداشت شخصی) در عرض یکی دو دقیقه با صدای خودش مثلاً با موبالش ضبط می کند.
- خلاصه ای از کتاب را به زبان خودش تهیه می کند. (مثلاً به صورت متنی یا نقشه ذهنی)
- از کتاب فایل پاورپوینت درست می کند.
- کتاب را نقد و بررسی می کند.
- با زبان خودش، کتاب را به دیگران معرفی می کند.
- جلسه نقد و بررسی کتاب تشکیل می دهد.
- کتاب را با کتاب های مشابه در این حوزه مقایسه می کند و خلاصه ای از هر کدام ارائه می دهد.
- کاربرد های عملی کتاب را با توجه به تجارب قبل و بعد از خواندن کتاب بیان می کند.
- برای مفاهیم کتاب عکس تهیه می کند یا مثلاً کاریکاتوری می کشد.
- از کتاب یک فیلم کوتاه مستند یا داستانی می سازد.
- این کتاب را با کتاب های دیگر ترکیب می کند و مجموعه کتاب های جدیدی در قطع کوچک منتشر می کند.
